بيد از مواد پروتئيني موجود در پشم تغذيه ميكند و آسيب جدي به فرش هاي دستباف ميزند. فرش هايي كه دچار بيدخوردگي شده اند بايد ترميم و بازسازي شوند از اين جهت مجموعه ما براي اينكه عنوان بهترين قاليشويي در مشهد را بگيرد در ليست خدمات خود تريميم وبازسازي فرش هاي آسيب ديده را قرار داده است.

بيد چيست ؟

بيد با نام علمي tincola biseliella  پروانه كوچكي است به رنگ زرد كه طول بدنش بين 9-12 ميليمتر است. اين حشره طول عمري بين 2 تا 3 هفته دارد و پروانه ماده  سالي دوبار آخر ماه بهار و اول ماه تابستان و مرحله دوم در اواخر پاييز و اوايل زمستان  در تاخوردگي هاي فرش دستباف و يا ديگر پارچه هاي پشمي  تقريبا 100 عدد تخم ميگذارد با توجه به اينكه تخم ها در محيط مرطوب بيشتر رشد ميكنند در شمال كشور بيد خوردگي بيشتر به چشم ميخورد. اين تخم ها در مراحل عمرشان به شكل لارو در مي آيند . نوزاد بيد يعني همان لارو بيشترين آسيب را به فرش ميزند زيرا آنقدر از پروتئين داخل پشم براي رشد خود استفاده ميكنند تا خود بالغ شوند  و تخم گذاري كنند. وقتي صدمات روي پشم باشد  و حفره هايي داخل الياف پشمي مشاهده شود بيانگر اين است كه آسيب ها توسط همين لارو ها صورت گرفته است . اين لارو ها رشد ميكنند تبديل به بيد ميشوند و تخم گذاري ميكنند و اگر مكان رشدشان شناسايي نشود ميتوانند تمام فرش را از بين ببرند تا جايي كه فقط چله قالي  باقي بماند !

هرچه ميزان بيد زدگي بيشتر باشد صدمات بيشتري به فرش وارد ميشود و شانس ترميم فرش كمتر و كمتر ميگردد. يك بيد بعد از 40 نسل ميتواند تقريبا 42 كيلو گرم پشم را از بين ببرد !

بيد ها دو نوع هستند :

بيد لباس

بيد قالي

برخي افراد بر اين باورن كه راهي براي ترميم فرش بيد زده وجود ندارد و بايد فرش بيد زده را دور انداخت اما قاليشويي غرب مشهد در اين مقاله شمارا با راهكارهاي پيشگيري و ترميم بيد زدگي آشنا ميكند. تا بتوانيد اقدامات لازم را در اين راستا انجام دهيد.

نگذاريد بيد به فرشتان نزديك شود !

در قديم براي اينكه تخم هاي بيد نابود شوند از توتون و تنباكو استفاده ميشد به اين طريق كه اين مواد را در زير فرش ها ميريختند، اما ايراد اين روش زماني بود كه طرح و رنگ فرش روشن بود زيرا ممكن بود كم كم رنگ فرش  تغيير كند.برخي از افراد از موادي هم چون كاغذ روزنامه ، فلفل و كافور استفاده ميكنند اما نفتالين مرسوم تر است .اگر براي مدتي نميخواهيد از فرش دستباف استفاده كنيد و قصد انبار كردن را داريد از نفتالين كمك بگيريد به اين صورت كه پارچه سفيد تميزي را روي فرش پهن كرده و پودر نفتالين را روي پارچه بريزيد سپس فرش را لوله كنيد و جمع كنيد اگر فرش را در يك نايلون قرار دهيد گاز خارج شده از نفتالين در اطراف قالي  ماندگار تر است و از حمله بيد ها در امان ميماند. در صورتي كه هيچ يك از اين مواد در دسترس نبود براي نابود كردن بيدها ميتوانيد از حشره كش استفاده كنيد.

رطوبت عامل بيد زدگي فرش :

يكي از عوامل مؤثر در بيد خوردگي رطوبت ميباشد ، اگر قالي در مكان هاي مرطوب قرار دارد براي مورد حمله بيد ها قرار نگيرد بايد هر چند وقت يكبار فرش را در هواي آزاد و در مجاورت خورشيد قرار دهيد تا رطوبت فرش از بين برود.

گرد و غبار عامل بيدزدگي فرش :

گاهي از فرش دستباف به عنوان تابلو و ديوار كوب استفاده ميشود در اين حالت فرش بيشتر مورد حمله  بيد ها قرار ميگيرد پس بايد هر چند وقت يكبار تابلو فرشها چك شوند و تميز گردند.

اگر فرشتان در مكاني است كه رفت و آمد كم است و نياز به تميز شدن ندارد وجود گرد و غبار در طولاني مدت عاملي براي بيد خوردگي ميباشد پس حداقل هفته اي يكبار فرش را با جاروبرقي جارو كنيد تا تمام سطح فرش عاري از هرگونه گرد و غبار گردد .

پاكسازي محل بيده زده :

زماني كه فرش مورد حمله بيد ها قرار ميگيرد ممكن است از جهات مختلي باشد مثلا از روي قالي ، زير يا پشت قالي و يا گاهي از هر دو طرف . اولين حركت براي ترميم محل آسيب ديده اين است كه ابتدا پرز يا خامه را به كمك قلاب از قالي در آرويد و محل بيد خورده را تميز كنيد و پس از آن كار مرمت را شروع كنيد.

ترميم فرش با توجه به ابزار به كار رفته به دو صورت انجام ميگيرد

ترميم با استفاده از قلاب پشت :

همان طور كه در پاراگراف قبل مطالعه كرديد ابتدا بايد قسمت بيد زده تميز شود سپس قالي از پشت روي زمين پهن گردد ، براي اينكه راحت از قلاب استفاده شود كاسه اي گود زير قسمت بيد خورده قرار ميگيرد از پرز يا خامه متناسب با رنگ قسمت آسيب ديده استفاده  ميشود به طور معمول براي راحتي كار با قلاب از خامه دولا استفاده ميشود . خامه را به صورت دولا بر نوك قلاب قرار داده قلاب را از پشت فرش و از كنار تار كه قبلا محل گره خامه بوده فرو برده و خامه به صورت دولا  از طرف ديگر تار قالي خارج ميشود اين كار بايد رج به رج و طبق نقشه فرش انجام گيرد و چون تخصص و مهارت قالي بافي نياز است پس بهتراست فرش خود را به يك متخصص فرش در زمينه ترميم بسپاريد.

ترميم با استفاده از قلاب رو:

در اين روش هم ابتدا محل آسيب ديده تميز گردد و فرش از رو پهن شود ،ابتدا قلاب از روي فرش و از كنار تاري كه خامه و پرز آن از بين رفته است  وارد ميشود و بعد از آن خامه دولا از پشت فرش به روي قالي آورده مييشود اين كار بايد رج به رج طبق نقشه انجام شود و پس از پايان ترميم با عمليات ديگري هم چون موچيني ،كليه كشي و اتو  و قيچي پرز هاي بلند ، پرزهاي جديد هم سطح ديگر قسمت هاي فرش ميگردد.

ما ادعا نميكنيم كه  قاليشويي عالي در مشهد هستيم ، اما ميتوانيم ادعا كنيم كه ارائه دهنده خدمات متمايز قاليشويي خوب در مشهد هستيم .